Postmenopoz dönemdeki kadınlarda diyet protein içeriğinin uyku ve yaşam kalitesi üzerine etkisi

Abstract

Vural, B. (2020), Postmenopoz Dönemdeki Kadınlarda Diyet Protein İçeriğinin Uyku ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Biruni Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul. Kadınlar için menopoz sonrası ya da menopozdan yaşlılık evresine kadar geçen süreye postmenopoz dönemi adı verilir. Kadınlarda yaşa da bağlı olarak ortaya çıkan ve yaşam kalitesini etkileyen pek çok sağlık problemi (obezite, osteoporoz gibi) bu postmenopoz dönemde ortaya çıkar. Beslenme şekli ve içeriği bu ortaya çıkabilecek sağlık sorunlarının azaltılmasında önemli bir role sahiptir. Yapılan bu araştırmada; post-menopoz dönemdeki kadınlarda diyet protein içeriğinin uyku ve yaşam kalitesi üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İki farklı özel beslenme ve diyet merkezine başvuran postmenopoz dönemdeki 67 kadın (n=80) bireyin dâhil edildiği bu araştırmada; kadınların demografik bilgileri, genel sağlık özellikleri, uyku kalitesi, yeme davranışları, besin tüketim sıklığı ve antropometrik ölçüm kayıtları alınmış ve diyet protein içeriği ile uyku ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki sorgulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22.0 analiz programı kullanılarak ANOVA, Scheffe testi, T-testi, korelasyon ve khi-kare analizleri ile analiz edilmiş, değişkenler arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Elde edilen verilerin istatistiksel analizleri sonucunda; kadınların %28.4’ü 50 yaş ve altı, %31.3’ü 51-55 yaş arası, %40.3’ü 55 yaş ve üzeridir. Kadınların %62.7’si doğal, %3.0’ü ilaçlar, %22.4’ü cerrahi, %11.9’u diğer nedenlerden menopoza girdiği; %88.1’inin menopoz sıkıntısı yaşadığı, %11.9’unun menopoz sıkıntısı yaşamadığı bulunmuştur. Kadınların %40.3’ünün sağlıklı uyku, %44.8’inin kötü uyku, %14.9’unun uzun dönem uyku rahatsızlığı yaşadığı görülmüştür. Protein ve amino asit türleri ile yaş, fiziksel aktivite, anne menopoz yaşı ve antropometrik ölçümler arasında istatistiksel açıdan bir önemliliğe rastlanmıştır. Kadınların beslenme durumu incelendiğinde protein, triptofan, karbonhidrat, yağdan gelen enerjinin toplam enerjiye oranı ve sodyum alımlarının Türkiye Beslenme Rehberi’nde belirlenmiş günlük alım referans değerlerine göre yüksek, D vitamini alımlarının ise düşük olduğu bulunmuştur. Fakat saptanan bu bulgular araştırmanın ana amacına uzaktır. Sonuç olarak, postmenopoz dönemdeki kadınlarda diyet protein içeriği ile uyku kalitesi arasında önemli farklılıklar ve ilişkiler bulunmamıştır. Yaşam kalitesini etkileyen unsurlar ile protein içeriği arasındaki ilişkiler ise çok zayıf düzeydedir. Araştırma sonucunda değişkenler arasında tespit edilen ilişkiler istatistiksel açıdan çok kuvvetli değildir. Bunun nedeninin yaşam ve uyku kalitesi üzerinde çeşitli faktörlerin etki ettiği düşünülmektedir. Tüm bu elde edilen veriler ışığında postmenopozal dönemdeki kadınlarda diyet protein içeriği ile uyku ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki daha büyük homojen örneklem üzerinde çalışılmalıdır ve gelecekte bu konuda daha fazla araştırma yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.

Vural, B. (2020), Impact of Dietary Protein Content on Sleep and Life Quality of Women in Postmenopausal Period. Master Thesis, Biruni University Graduate Education Institute, İstanbul. The period of women elapsing after menopause or from menopause to old age is called postmenopause. Numerous health problems (such as obesity and osteoporosis) arising in women depending on age and effecting life quality occur in this postmenopausal period. Dietary habits and content have an important role to decrease the occurrence of such health problems. In this study; it is aimed to determine the impact of dietary protein content on sleep and life quality of women in postmenopausal period. Demographic information, general health characteristics, sleep quality, eating habits, food consumption frequency and anthropometric measurement records of women are taken, and the relationship between dietary protein and sleep and life quality is examined in this study, in which 67 women (n=80) applying to two different private nutrition and diet centers who are in their postmenopause period, are included. Acquired data is analyzed with ANOVA, Scheffe test, T-test, correlation and chisquare analysis by using the SPSS 22.0 analysis program, and the relations between variables are examined. As a result of the statistical analysis of the acquired data; 28.4% of women are 50 years old or under, 31.3% of women are between 51-55, 40.3% of them are 55 years old and over. It was found out that 62.7% of women entered the menopause by natural means, 3.0% of them due to medications, 22.4% of them due to surgical reasons, and 11.9% of them entered into the menopause due to other reasons; 88.1% of them experienced difficulties because of menopause, and 11.9% of them didn’t experience any difficulties due to menopause. It was seen that 40.3% of women experienced healthy sleep problem, 44.8% of them experienced poor sleep problem, and 14.9% of them experienced sleeping sickness for a long term. Statistical significance is not discovered between protein and amino acid types and age, physical activity, mother’s menopausal age and anthropometric measurements. When dietary habits of women are examined, it was found out that rate of energy coming from protein, tryptophan, carbohydrate and fat to the total energy, and also sodium intake are high, and Vitamin D intake is low according to the daily intake reference values determined by the Turkey Dietary Guideline. However, these determined findings are irrelevant to the main purpose of the study. As a conclusion, significant differences and relations could not be found between dietary protein content and sleep quality of women in postmenopause period. Relations between the factors effecting life quality and the protein content are insignificant. At the end of the study, relations determined between variables are not statistically strong. This is because various factors are believed to be effective on life and sleep quality. In the light of all these acquired data, relation between dietary protein content and sleep and life quality of women in postmenopausal period must be worked on a larger and more homogeneous sample, and there is a need to conduct more studies on this issue in the future.