Televizyon, tablet ve telefon kullanımına bağlı maruz kalınan mavi ışığın 3-6 yaş arası çocuklarda beslenme, büyüme gelişme ve uyku kalitesine etkisi

Abstract

Son dönemlerde farklılaşan yaşam tarzı, gelişen teknoloji ve geçirdiğimiz COVID-19 pandemi sürecine bağlı olarak çocuklarda televizyon, tablet ve telefon kullanımının artış gösterdiği düşünülmektedir. Teknolojik aletlerin kullanımındaki bu artış çocukların maruz kaldıkları mavi ışık seviyesinin de artışına neden olur. Bu çalışma çocukların teknolojik aletleri kullanırken maruz kaldıkları mavi ışığın beslenme alışkanlıklarına, büyümeye ve uyku kalitesine etkilerini değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Ocak 2021-Mart 2021 tarihleri arasında, gönüllülük esasına dayanarak 3-6 yaş aralığındaki 87 çocuğun annelerine online anket yöntemiyle ulaştırılan veri toplama formu ve ölçekler ile uygulanmıştır. Uygulanan veri toplama formunda ebeveyne ve çocuğa ait demografik özellikler, antropometrik ölçümler ve çocuğun elektronik cihaz kullanım sıklığı sorgulanırken "Besin Tüketim Sıklığı Formu" ile altı besin grubu ve toplam 39 besin incelenmiş, "Çocuk Yeme Davranışı Anketi" (ÇYDA) ve "Çocuk Uyku Alışkanlıkları Anketi" (ÇUAA) ölçeklerinden ayrıca yararlanılmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizleri sonucunda; çocukların hava karardıktan sonra elektronik cihaz kullanma sürelerinin Z skor değerlerine etkisi incelendiğinde, yaşa göre BKİ Z skor değerinde önemli farklılık saptanmıştır (p=0,006). ÇUAA ölçeğine göre çocukların düşük uyku kalitesine sahip oldukları belirlenmiştir. ÇYDA ölçeği alt boyutları ile hava karardıktan sonra elektronik cihaz kullanma süreleri karşılaştırıldığında, "Duygusal Az Yeme" alt boyutu arasında önemli farklılıklar bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak incelenen grupta maruz kalınan mavi ışığın büyüme ve beslenme ile alakalı bazı olumsuzluklara neden olduğu görülmüştür. Çocukların kötü uyku kalitesine sahip oldukları saptanmıştır. Yanlış beslenme alışkanlıkları ve uyku kalitesinin düşmesi ile araştırma yapılan 3-6 yaş arasındaki çocuklarda obezite görülme riski artmaktadır.

The use of television, tablet and phone in children is increasing due to the changing lifestyle, developing technology and the COVID-19 pandemic process we have been through. This increase in the use of technological devices also causes an increase in the level of blue light that children are exposed to. This study was conducted to evaluate the effects of blue light that children are exposed to while using technological devices on nutrition, growth and sleep quality. The research was applied between January 2021 and March 2021, on a voluntary basis, with the data collection form and scales delivered to the mothers of 87 children between the ages of 3-6 using an online questionnaire. While the demographic characteristics of the parents and the child, anthropometric measurements and the frequency of electronic device use were questioned in the data collection form, six food groups and a total of 39 foods were examined with the "Food Consumption Frequency" form, "Child Eating Behavior Questionnaire" (CEBQ) and "Child Sleep Habits Questionnaire" (CSHQ) scales were used. As a result of the statistical analysis of the obtained data; when the effect of the duration of using electronic devices after dark on the Z score values of the children was examined, a significant difference was found in the BMI Z score value according to age (p=0.006). It has been determined that children have low sleep quality according to the CSHQ scale. When the sub-dimensions of the ÇYDA scale were compared with the duration of using electronic devices after dark, significant differences were found between the "Emotional Low Eating" sub-dimension (p<0.05). As a result, it was observed that exposure to blue light in the examined group caused some negativities in eating habits. It has been determined that children have poor sleep quality. The risk of obesity increases in children ages of 3-6, who are researched due to wrong eating habits and decreased sleep quality.