Lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygı düzeyleri ile uyku kalitesi arasındaki ilişki

Abstract

Amaç: Bu araştırma, lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygı düzeyleri ile uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla tanımlayıcı, kesitsel ve ilişki arayıcı araştırma tipinde gerçekleştirildi. Gereç ve Yöntem: Araştırma verileri, İstanbul’da bir lise de 1–31 Ocak 2017 tarihleri arasında toplandı. Araştırmanın evrenini İstanbul il sınırları içerisinde bulunan bir lisenin son sınıfında öğrenim gören 120 öğrenci oluşturdu. Araştırmada örneklem hesabı yapılmamış, araştırmaya katılmayı kabul eden tüm öğrenciler örnekleme dahil edilmiştir (n=104). Geri dönüş oranı %86.6’dır. Veriler, Bilgi Formu, Sınav Kaygısı Envanteri ve Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesi SPSS paket programında yapıldı. Bulgular: Öğrencilerinin %55.8’i kız, yaş ortalaması 17.27 idi. Öğrencilerin %77.9’u üniversite sınavının çok önemli ol¬duğunu, %74.8’inin üniversite sınavına hazırlanmaya başlamadan önce uyku problemi yaşamadıklarını ifade ettiler. Öğrencilerin öznel uyku kalitesi ile Sınav Kaygısı Envanterinin Kuruntu alt boyutu arasında pozitif yönde zayıf ilişki (r=0.258; p<0.01); Duyuşsal alt boyutu arasında pozitif yönde zayıf ilişki (r=0.259; p<0.01); Sınav kaygısı toplam puanı arasında pozitif yönde zayıf ilişki (r=0.272; p<0.01) bulundu. Uyku bozukluğu ile kuruntu alt boyutu arasında pozitif yönde zayıf ilişki (r=0.210; p<0.05); duyuşsal alt boyut arasında pozitif yönde zayıf ilişki (r=0.291; p<0.01); sınav kaygısı toplam puanı arasında pozitif yönde zayıf ilişki (r=0.273; p<0.01) bulundu. Öğrencilerin hem kuruntu boyutu (p>0.05) hem de duyuşsal boyutu (p>0.05) düzeyi öznel uyku kalitesini etkilememektedir. Öğrencilerin kuruntu düzeyi uyku bozukluğu düzeyini etkilemez iken (p=0.701 >0.05), duyuşsal düzeyi uyku bozukluğu düzeyini arttırmaktadır (ß=0.028). Sonuç: Araştırma verileri, lise son sınıf öğrencilerinin sınav kaygılarının olduğunu ve bu durumun da uyku kalitesini olumsuz yönde etkilediğini göstermiştir. Bu nedenle, öğrencilerin sınav kaygılarının azaltılması, uyku kalitesinin arttırılmması ve olumsuz düşüncelerin kaldırılması için rehberlik-danışmanlık hizmetleri verilmesi önerilebilir